Jeśli karmienie jest problemem...

Zastosowanie odpowiednich, tj. dobranych do możliwości dziecka, technik karmienia zwiększa efektywność karmienia (tzn. dziecko potrafi w krótszym czasie zjeść większą porcję), poprawia organizację karmienia (opiekun wie co robić a dziecko wie jak reagować), usprawnia połykanie oraz koordynację połykania z oddychaniem (czyli poprawia się bezpieczeństwo połykania).

Często efektem takiego postępowania jest widoczna u dziecka lepsza akceptacja doświadczeń  związanych z jedzeniem oraz poprawa  koncentracji na sytuacji karmienia. Ostatecznie buduje ono pozytywne doświadczenia i wzrastają jego umiejętności w zakresie pobierania pokarmu.

Problemy z karmieniem, które mogą zostać rozwiązane przy współpracy z logopedą

• krztuszenie, kaszel
• spadki saturacji  (czyli obniżenie wysycenia hemoglobiny w krwinkach czerwonych tlenem)
• brak aktywności, bierność, czasem też usypianie podczas karmienia
• duża męczliwość podczas karmienia
• karmienie trwające ponad 30  min
• niechęć do jedzenia
• konieczność zabawianie dziecka podczas karmienia
• przedostawanie się pokarmu do układu oddechowego, co może skutkować zapaleniem dolnych dróg oddechowych lub zachłystowym zapaleniem płuc
• dyskomfort podczas połykania (czasem można zaobserwować przyjmowanie „dziwnej” pozy przed, w trakcie lub po połknięciu)
• brak umiejętności gryzienia niektórych pokarmów u dziecka powyżej 10 miesiąca życia
• brak umiejętności   picia ze zwykłego (otwartego) kubka u dziecka powyżej 12 miesiąca życia
• tolerowanie wyłącznie pokarmów papkowatych i miksowanych
• karmienie butelką ze smokiem dziecka w wieku powyżej 18 miesiąca życia
• mimo prawidłowego rozwoju i posiadanych umiejętności, dziecko wymusza na opiekunach karmienie zamiast samodzielnego jedzenia
• brak oczekiwanych przyrostów masy ciała

Terapia prawidłowego pobierania pokarmu przez dziecko prowadzona może być w kilku aspektach:

Noworodki uczymy prawidłowego ssania.

Jest to szczególnie ważne w przypadku dzieci urodzonych przedwcześnie oraz dzieci z różnymi zaburzeniami rozwojowymi (wady genetyczne, anatomiczne, rozwojowe, zaburzenia neurologiczne, operacje w okresie niemowlęcym). Sprawdzenie motoryki ssania  oraz ewentualne zastosowanie takiego karmienia, które wpłynie na zmianę pracy warg, języka, żuchwy czy też poprawę wydolności i koordynacji oddechowej, daje lepsze szanse na eliminację nieprawidłowych nawyków, sprawniejsze karmienie i lepszy start w zakresie późniejszej umiejętności jedzenia.

Karmienie piersią jest wspaniałym i potrzebnym doświadczeniem zarówno w życiu mamy jak i dziecka. Niestety czasem karmienie piersią również może przebiegać w sposób nieprawidłowy i prowokować nieprawidłowe nawyki.  Przekonują się o tym mamy, które zazwyczaj około 3 miesiąca życia dziecka zauważają niewystarczającą laktację i słabe przyrosty masy ciała u niemowlęcia. Może to być efektem nieprawidłowych nawyków ruchowych po stronie dziecka, co może z kolei powodować  niewystarczającą stymulację laktacji.

Niemowlęta i małe dzieci uczymy prawidłowego sposobu picia z kubka, jedzenia łyżeczką i gryzienia.

W takich przypadkach należy wziąć pod uwagę technikę karmienia, aktualne możliwości, umiejętności i preferencje dziecka. Bardzo ważnym elementem kształtowania nowych umiejętności karmienia są  akcesoria używane do karmienia, pozycja ciała podczas karmienia, a także stosowane zasady zachowania.

Dzieci karmione w sposób alternatywny (sonda nosowo-żołądkowa lub ustno-żołądkowa, gastrostomia odżywcza, jejunostomia,) w miarę możliwości uczone są pobierania pokarmów drogą doustną.

Najczęściej w grupie tych pacjentów znajdują się dzieci mające problem z bezpiecznym połykaniem lub zaburzeniem koordynacji połykania – oddychania – pobierania pokarmu, która w pewnym okresie ich życia uniemożliwiła jedzenie doustne. Często sytuacja ta dotyczy też dzieci, które mają problemy natury anatomicznej (rozszczepy, deformacje) lub cechuje ich słaba wydolność (problemy kardiologiczne, oddechowe, znacznie obniżone napięcie mięśniowe).

W przypadku bardzo wysokiej wrażliwości i niedojrzałości funkcjonalnej jamy ustnej prowadzona jest terapia mająca na celu zwiększenie tolerancji na doświadczenia zmysłowe.

Bodźce smakowe, zapachowe i dotykowe nie zawsze kojarzone są z przyjemnymi doświadczeniami, a przecież trudno sobie wyobrazić jedzenie bez ich akceptacji.